In een structuurplan is de bestaande situatie het vertrekpunt en wordt door middel van een visie het gewenste toekomstbeeld voor de gemeente in grote lijnen in beeld gebracht. Het structuurplan wil op die manier een leidraad zijn voor de latere beoordeling van bouwaanvragen, de vestiging van bedrijven, de ontwikkeling van nieuwe verkavelingen en de herinrichting van straten en pleinen.

Bedoeling daarbij is om ruimtelijke problemen op te lossen en te streven naar kwaliteit. Dit is allesbehalve eenvoudig. Smaken en meningen verschillen en dus wordt ook kwaliteit door iedereen verschillend ingevuld. Structuurplanning is daarnaast ook gericht op actie en het realiseren van concrete projecten. Het vooropgestelde toekomstbeeld mag geen dode letter blijven.

Een structuurplan voor Olen

Ruim vijf jaar werkten we samen met het ingenieursbureau Soresma aan een gemeentelijk ruimtelijk structuurplan (GRS) voor Olen. De deputatie keurde dit structuurplan goed op 15 juli 2004. Met ons structuurplan willen we streven naar de uitbouw van een aantrekkelijke woongemeente met respect voor de eigenheid van de dorpskernen en voor het karakteristieke landschap. Daarnaast krijgen de landbouw, natuur en recreatie ongetwijfeld ontwikkelingskansen. In het Economisch Netwerk Albertkanaal staat de ontwikkeling en herstructurering van industriële en ambachtelijke bedrijvigheid centraal. Hoewel de beslissingsbevoegdheid hierover niet in het kamp van de gemeente ligt, willen we deze ontwikkeling toch duidelijk ruimtelijk begrenzen.

Partiële herziening GRS

Een structuurplanningsproces is een continu proces. Ontwikkelingen blijven immers niet stilstaan. Zo ontstaan nieuwe trends en probleemstellingen. Het ruimtelijk beleid moet hierop kunnen inspelen. Zo is gebleken dat de resultaten van de woonbehoeftestudie die deel uitmaakt van het structuurplan, achterhaald is. Het bouwritme ligt beduidend hoger dan het streefdoel dat vooropgesteld is door de provincie. Doordat de voorraad woonzone in Olen zo groot is, ontstaat een immigratiebeweging. Door de bevolkingstoename moet het noodzakelijke voorzieningenniveau stijgen. De gemeente wil deze groei blijven beheersen en nieuwe ontwikkelingen voor wonen faseren.

Ondertussen stelde de gemeente vast dat het bouwritme een flink stuk hoger lag dan de berekende woonbehoefte. Daarbij is de taakstelling die de provincie vooropstelt om in een periode een bepaald aantal bijkomende woongelegenheden te realiseren, ruim overschreden. Daardoor was het noodzakelijk om de visie omtrent wonen bij te stellen. Deze visie baseert zich op beschikbare cijfers. Heel wat rekenwerk resulteerde in een geactualiseerde woonbehoeftestudie die prognoses tot 2022 formuleert. Volgens deze studie is het raadzaam om de ontwikkeling van een aantal binnengebieden vooruit te schuiven omdat blijkt dat Olen nog voldoende bouwrijpe bouwgronden heeft.

Onder meer deze resultaten vormden de aanleiding tot het bijstellen van de ruimtelijke visie van het structuurplan. Het studiebureau Anteagroup nv kreeg in 2011 de opdracht om het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan te herzien. Naast het aspect wonen gaat er aandacht naar de beleidsvisie rond een aantal andere ruimtelijke knelpunten. Zo vraagt de problematiek rond de zonevreemde bedrijven een actualisatie en is er nood aan een gemeentelijk toetskader voor windmolens. Tot slot heeft de site rond de sluizen alle potenties om tot een toeristisch-recreatief knooppunt uit te bouwen en moet het structuurplan de basis vormen voor verdere plannen.

De deputatie keurde op 30 april 2014 de partiële herziening van het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan goed.

Een actieplan

Nu we weten hoe we onze ruimte het best inrichten, moeten we dit op het terrein ook waarmaken. Sinds de goedkeuring zijn verschillende planprocessen opgestart met de bedoeling de visie beschreven in het structuurplan, effectief te realiseren.

Zo werkte de gemeente aan de opmaak van: 

• RUP (ruimtelijk uitvoeringsplan) Doffen;
• RUP zonevreemde jeugd- en sportterreinen Chiro en Voetbal Achter-Olen;
• RUP Teunenberg;
• RUP parkgebied Ven;
• RUP zonevreemde sportterreinen voetbal en tennis St.-Jozef-Olen;
• RUP Buul;
• stedenbouwkundige studie dorpskern Olen-Centrum;
• stedenbouwkundige studie Weeën;
• RUP kernen O.-L.-V.-Olen en St.-Jozef-Olen;
• RUP WUG Schambraken bis;
• stedenbouwkundige verordening huiskavels, verkavelingen en woonprojecten;
• RUP Olen-Centrum;
• stedenbouwkundige verordening woonkwaliteit;
• RUP Weeën.

Momenteel bereidt de gemeente het plan RUP zonevreemde bedrijven voor.

Telkens is het gemeentelijk structuurplan het basisdocument die de krijtlijnen vastlegt.